Thị trường xuất hiện vị trí công việc mới, Giám đốc kể chuyện, Chief of Storyteller.
Giám đốc kể chuyện (CSO), họ là ai?
Ngày xửa ngày xưa, ở cái thuở mà sự tồn tại của doanh nghiệp chỉ xoay quanh 2 chữ “sản phẩm”, thì họ cần phải xây dựng một đội ngũ nhân viên từ bán hàng, tiếp thị, quảng cáo rồi đến PR và truyền thông để mở rộng và phát triển. Mọi thứ cứ thế diễn ra suôn sẻ với những doanh nghiệp vận hành và quản trị tốt.
Đến một ngày, doanh nghiệp dần nhìn nhận ra được bản chất hoạt động mà họ đang làm bấy lâu nay: Đó chính là kể chuyện để thu hút nhân viên và khách hàng. Và những người đã và đang tham gia vào quá trình xây dựng doanh nghiệp đều đóng vai trò của một người kể chuyện. Từ đó, vị trí mà ngày nay đang trở thành xu thế, Giám đốc kể chuyện (CSO), được ra đời.
Nhưng chính xác thì vai trò Giám đốc kể chuyện gì? Trên LinkedIn hiện có đến gần 10,000 kết quả tìm kiếm liên quan đến chức danh “người kể chuyện”. Dù con số này còn khá khiêm tốn so với 700.000 chức danh “nhà văn” được tìm thấy, nhưng…… Đây không phải một vị trí hoàn toàn mới. Nike đã tuyển dụng chức danh giám đốc kể chuyện từ những năm 90. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp cũng công khai thừa nhận rằng nghệ thuật kể chuyện từ lâu đã ngấm sâu vào trong văn hóa của họ, ngay cả khi điều này chỉ là một kế hoạch marketing nhằm bắt kịp xu hướng thị trường. Vì vậy, vị trí Giám đốc kể chuyện sẽ dần được nhìn nhận và chú trọng hơn trong tương lai
Về lý thuyết, Giám đốc kể chuyện, theo ông Jordan Bower, là người chịu trách nhiệm về việc “xây dựng một mạch truyện thống nhất từ thông điệp nội bộ, câu chuyện tiếp thị cho đến cách thuyết phục khách hàng đón nhận sản phẩm”. Tương tự như một câu chuyện, vai trò Giám đốc kể chuyện có thể được diễn giải dưới rất nhiều góc độ. Bên dưới là chia sẻ Giám đốc kể chuyện hàng đầu thế giới về công việc đặc biệt của họ và vì sao kỹ năng này cần có đối với các lãnh đạo và quản lý cấp cao trong doanh nghiệp.
Câu chuyện từ Công ty khởi nghiệp: Everett Cook, Giám đốc kể chuyện của Wefunder
Không đâu dễ sản sinh ra các Giám đốc kể chuyện hơn ngành báo, và đó cũng là nơi mà Everett Cook bắt đầu hành trình của mình – từ việc biên tập tin thể thao cho Los Angeles Times và Boston Globe, đến giảng dạy văn học tại Đại học Michigan. Cook là một người vô cùng thẳng thắn. Ông gia nhập Wefunder, công ty khởi nghiệp mảng công nghệ, vào mùa hè năm ngoái với mục đích kể về câu chuyện tìm kiếm tài trợ của doanh nghiệp
Ông cho rằng: “Ý định ban đầu thực chất là để tôi trở thành tiếng nói của thương hiệu.” Điều này có nghĩa là ông được đưa về để viết bài giới thiệu về công ty, người sáng lập, bản tin trên email và tất cả những công việc có liên quan đến câu chữ.
“Tôi vẫn đang phải học hỏi rất nhiều, nhưng chính xuất thân là nhà báo cũng phần nào giúp tôi tự tin hơn khi đảm nhận công việc này. Những câu chuyện tâm điểm mà tôi kể cũng tương tự như các bản tin tôi thường biên tập trên báo.” Sự khác biệt duy nhất là tại Wefunder, Cook không chỉ kể câu chuyện về doanh nghiệp, mà còn về các quy định gọi vốn cộng đồng.
Kể từ khi trở thành Giám đốc kể chuyện tại Wefunder, Cook được khám phá rất nhiều nơi, chứ không chỉ quanh quẩn một chỗ như nhà báo. Ông kể: “Năm nay chúng tôi bắt chuyến tàu từ Santa Fe đến New Orleans, dừng lại ở năm hoặc sáu thành phố trên đường đi và đã gặp nhiều người. Rất nhiều các doanh nghiệp ở Thung Lũng Silicon không màng đến các cá nhân, tổ chức ở khu vực này. Tôi đã có cơ hội lắng nghe về những khó khăn của một chủ nhà máy bia ở Memphis và tường thuật lại một cách thật nhất cho chủ đầu tư ở San Francisco”.
Lời khuyên duy nhất mà ông dành cho những ai muốn theo đuổi nghiệp kể chuyện là hãy linh hoạt và đấu tranh cho lối kể chuyện của chính mình. Cụ thể, ông nói: “Trước hết, bạn phải hiểu được văn hóa nơi làm việc, rồi sau đó mới lồng ghép kinh nghiệm bản thân vào. Môi trường nào cũng sẽ có những câu chuyện riêng của nó, cho dù bạn có làm việc cho ai hay ở đâu đi nữa. Đó chính là điều tuyệt nhất vời về vai trò này.
Kể câu chuyện của riêng bạn
Trong quá trình trò chuyện với các chuyên gia kể chuyện ở trên, có một từ được lặp đi lặp lại rất nhiều lần. Đó cũng chính là kỹ năng cố lõi hay mảnh tri thức mà họ muốn truyền lại dành cho những ai muốn theo đổi vai trò này. Như Steve Clayton đã chia sẻ: “Mọi thứ bắt nguồn từ sự tò mò. Chỉ đơn giản là như vậy.”
Vậy Giám đốc kể chuyện lài ai? Không phải mọi người kể chuyện đại tài đều là một nhà văn xuất chúng. Đôi khi, họ là những nghệ sĩ, nhiếp ảnh gia hoặc nhà quay phim tài liệu tài ba. Hay thậm chí, họ chỉ là những người khéo ăn khéo nói trước công chúng. Tuy nhiên, yếu tố mà tất cả các bậc thầy kể chuyện đều sở hữu chính là sự tò mò bẩm sinh với mong muốn đào sâu vấn đề, câu chuyện để tìm kiếm chi tiết phức tạp nhưng đủ tinh xảo để lôi cuốn người nghe. Họ tách biệt khỏi dòng chảy của cuộc sống để đi tìm những điều nhỏ bé phi thường.
Vì thế, hãy cứ đặt ra những câu hỏi vì sao, rồi chia sẻ những câu chuyện về chúng, và cả về nghệ thuật kể chuyện. Các doanh nghiệp trên thế giới đều tin rằng những câu chuyện xuất sắc phải xuất phát từ nội dung hoàn hảo. Vậy thì bạn đã sẵn sàng trở thành một phần trong cuộc cách mạng này chưa?
Cùng khám phá top 5 CSO hàng đầu chia sẻ về công việc của Giám Đốc Kể Chuyện của họ [E- book: Giám đốc kể chuyện là ai]
(Nguồn bài viết: Lauren McMenemy đăng trên Skyword vào ngày 22.03.2018
Dịch: Nora AcademyTraining & Coaching)
